Trong thế giới công sở, nơi mà khối lượng công việc ngày càng gia tăng, hiệu suất và năng suất dường như trở thành thước đo duy nhất để đánh giá khả năng của một người. Cảm giác phải chứng minh bản thân, phải luôn bận rộn để không bị bỏ lại phía sau, là một trong những yếu tố không thể thiếu trong tâm lý của nhiều người quản lý.
Tôi cũng đã từng như vậy. Là một người quản lý, tôi hiểu rõ cảm giác ấy: càng bận rộn, càng chứng tỏ được mình có giá trị. Đôi khi, tôi cảm thấy như nếu không có tôi, mọi thứ sẽ không thể vận hành trôi chảy. Và từ đó, công việc cứ thế chất chồng, không ngừng tăng lên, từ buổi sáng đến tận tối muộn. Đó là một chu kỳ không bao giờ dừng lại, nhưng cũng là một chu kỳ mà tôi cứ tiếp tục lặp đi lặp lại, cho đến khi nhận ra rằng chính sự bận rộn ấy lại đang phá hủy khả năng lãnh đạo của mình.
1. Cảm giác phải luôn có mặt
Có một câu nói mà tôi từng nghe: “Lãnh đạo là người đi đầu.” Nhưng có bao giờ bạn nghĩ, “Đi đầu” không phải lúc nào cũng là đi sau tất cả mọi người, gánh vác mọi thứ một mình? Tôi đã từng nghĩ vậy. Tôi nghĩ rằng, nếu mình luôn ở đó, luôn can thiệp, giải quyết từng vấn đề, sẽ chứng tỏ tôi là người lãnh đạo đáng tin cậy. Mỗi lần một vấn đề nảy sinh, tôi lao vào giải quyết ngay, không để ai phải lo lắng. Mỗi lần có cuộc họp, tôi phải có mặt, dù không phải lúc nào cũng cần thiết.
Nhưng dần dần, tôi nhận ra rằng, trong khi mình “cứu vớt” mọi tình huống, tôi lại đang làm giảm đi cơ hội học hỏi và trưởng thành của đội ngũ. Những nhân viên của tôi không có cơ hội để tự quyết định, tự giải quyết vấn đề và rút ra bài học. Tôi luôn nghĩ mình là người duy nhất có thể làm mọi thứ đúng, nhưng thực tế, tôi đang cản trở sự phát triển của họ. Và trên hết, tôi tự đặt mình vào guồng quay bận rộn mà chính tôi tạo ra.
2. Áp lực từ bên ngoài và sự thiếu tự tin
Tôi không thể phủ nhận một điều: ngoài những kỳ vọng mà tôi tự đặt ra cho bản thân, có những áp lực đến từ cấp trên và đồng nghiệp. Có cảm giác như càng có nhiều việc phải làm, tôi càng được đánh giá cao. Nếu công việc của tôi luôn đầy ắp, không bao giờ hết bận, thì tôi sẽ được coi là người quan trọng trong tổ chức.
Nhưng thực tế, tôi không thể kiểm soát hết mọi thứ. Tôi đã quá mải mê giải quyết từng vấn đề, đến mức quên mất rằng công việc của mình không chỉ là “đứng giữa để chữa cháy”, mà còn là dẫn dắt đội ngũ, giúp họ phát triển và hướng tới các mục tiêu dài hạn. Cảm giác phải luôn bận rộn đến mức không có thời gian nghỉ ngơi thực ra xuất phát từ sự thiếu tự tin của chính tôi.
Tôi sợ rằng nếu mình không bận rộn, không làm hết tất cả mọi thứ, mình sẽ bị bỏ qua, không còn giá trị trong mắt cấp trên và đồng nghiệp. Thế nhưng, cái giá phải trả là sự mệt mỏi về tinh thần và thể chất, không chỉ cho tôi mà còn cho đội ngũ của tôi. Khi tôi liên tục phải gánh vác công việc, tôi quên mất rằng một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của người quản lý là giúp người khác làm tốt công việc của họ.
3. Việc bận rộn có phải là dấu hiệu của sự thành công?
Tôi từng nghĩ rằng, càng nhiều việc, càng chứng tỏ mình quan trọng. Trong một môi trường công sở đầy cạnh tranh, tôi không muốn bị xem là kém năng lực. Vì vậy, tôi cứ gắng sức đảm nhận tất cả mọi thứ, dù đôi khi công việc không phải là của mình. Tôi tham gia vào quá nhiều cuộc họp không cần thiết, giải quyết những vấn đề mà nhân viên hoàn toàn có thể tự xử lý. Tôi cố gắng làm mọi thứ một mình, chỉ vì tôi không muốn ai nghĩ rằng tôi không thể làm tốt công việc.
Thực tế, việc bận rộn không đồng nghĩa với hiệu quả. Tôi đã lãng phí rất nhiều thời gian vào những việc không mang lại giá trị lâu dài. Các cuộc họp dài dòng, giải quyết các vấn đề không phải là ưu tiên hay có thể dễ dàng ủy quyền cho nhân viên – tất cả những điều đó chỉ khiến tôi cảm thấy “mình có công việc” mà thôi. Nhưng công việc như thế có thực sự quan trọng và có ý nghĩa không? Hay tôi đang bị cuốn vào một vòng lặp không có lối thoát, chỉ vì cảm giác “bận rộn” là thứ duy nhất xác định được giá trị của mình?
Càng bận rộn, tôi càng cảm thấy mình như một chiếc máy chạy không ngừng nghỉ, nhưng không phải máy nào cũng có thể hoạt động liên tục mà không cần nghỉ ngơi, đúng không?
4. Sự thật phũ phàng: Càng nhiều công việc, càng ít hiệu quả
Làm việc nhiều hơn không có nghĩa là hiệu quả hơn. Tôi đã trải qua giai đoạn mình nghĩ rằng nếu mình có thể làm thêm vài việc nữa, hoặc tham gia vào nhiều dự án hơn, tôi sẽ chứng minh được năng lực lãnh đạo của mình. Nhưng khi nhìn lại, tôi nhận ra rằng mình chỉ đang “tự làm khổ” bản thân mà thôi.
Khi khối lượng công việc quá lớn, tôi bắt đầu cảm thấy không còn thời gian để xem xét công việc chiến lược, không còn khả năng tập trung vào mục tiêu dài hạn, không thể lãnh đạo một cách hiệu quả. Thậm chí, tôi không còn có thời gian để suy nghĩ về các cách làm việc thông minh hơn, sáng tạo hơn. Công việc cứ thế lặp đi lặp lại, và mỗi ngày, tôi chỉ hoàn thành những công việc ngắn hạn mà không thể đóng góp gì cho sự phát triển lâu dài của tổ chức.
Tôi nhận ra rằng khi cố gắng ôm đồm quá nhiều, tôi không thể làm tốt bất kỳ việc nào, và tôi cũng không thể giúp những người xung quanh phát triển. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả công việc mà còn tạo ra một cảm giác kiệt sức vô hình, khiến tôi mất đi sự sáng tạo và năng lượng.
5. Việc đơn giản hóa công việc và giao phó trách nhiệm
Một trong những điều quan trọng mà tôi học được trong suốt quá trình làm quản lý là không phải lúc nào cũng là người làm hết tất cả mọi việc. Tôi cần phải học cách giao phó công việc, ủy quyền cho những người có năng lực trong đội ngũ của mình. Điều này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho tôi mà còn tạo cơ hội cho nhân viên phát huy khả năng và đóng góp cho sự phát triển chung của tổ chức.
Chắc hẳn bạn đã từng nghe câu nói: “Nếu bạn muốn đi nhanh, đi một mình; nếu bạn muốn đi xa, đi cùng nhau.” Và đó chính là bài học tôi rút ra được. Sự thành công không chỉ đến từ những người lãnh đạo làm tất cả, mà là từ việc phát huy tối đa khả năng của cả đội ngũ.
Việc giao phó công việc không chỉ là giảm bớt gánh nặng cho bản thân mà còn giúp mọi người trong đội ngũ phát triển kỹ năng và tự tin hơn trong công việc của mình. Một người quản lý giỏi không phải là người làm tất cả, mà là người biết cách phân chia công việc và trao quyền cho những người xung quanh.
6. Đặt lại câu hỏi: Mình làm gì và vì sao làm điều đó?
Một câu hỏi quan trọng mà tôi cần phải tự hỏi bản thân mỗi ngày là: Mình làm gì và vì sao làm điều đó? Nếu câu trả lời là chỉ để chứng minh bản thân hay để không bị bỏ lại phía sau, tôi cần phải suy nghĩ lại về cách thức làm việc của mình.
Và một khi tôi nhận ra rằng bận rộn không phải là mục tiêu, mà chỉ là cái cớ để né tránh những công việc quan trọng hơn, tôi bắt đầu thay đổi cách tiếp cận công việc. Tôi không còn cố gắng ôm đồm tất cả mà thay vào đó, tôi học cách nói “không” với những công việc không quan trọng, học cách ủy quyền và tập trung vào những mục tiêu chiến lược dài hạn.
Việc đơn giản hóa công việc không có nghĩa là dễ dàng bỏ qua những nhiệm vụ quan trọng, mà là biết cách quản lý, phân bổ thời gian hợp lý và tạo điều kiện cho đội ngũ phát triển. Chỉ khi tôi làm được điều đó, tôi mới có thể thật sự là một người lãnh đạo tốt, không chỉ cho bản thân mà còn cho cả tổ chức.
7. Kết luận: Đừng để sự bận rộn trở thành cái bẫy
Tôi không còn xem sự bận rộn là dấu hiệu của thành công nữa. Bận rộn có thể là cái bẫy khiến chúng ta quên mất mục tiêu thực sự của mình, quên mất rằng công việc của người quản lý không chỉ là làm nhiều, mà là làm đúng và làm hiệu quả.
Nếu bạn là một người quản lý, đừng để sự bận rộn làm mờ đi mục tiêu lớn hơn. Hãy học cách đơn giản hóa công việc, tập trung vào những gì thật sự quan trọng và giúp đội ngũ của bạn phát triển. Chỉ khi đó, bạn mới có thể thật sự đạt được thành công bền vững, không chỉ trong công việc mà còn trong cuộc sống!